Brahmi jest nazwą dwóch odmiennych ziół ajurwedyjskich – Wąkroty azjatyckiej i Bakopy drobnolistnej. „Brahmi” to sanskryckie słowo, które odnosi się do kobiecej esencji powszechnego zrozumienia, a także do twórczego potencjału, który wyłania się z czystej świadomości. Brzmi pięknie i wzniośle, prawda? Uważa się, że oba zioła noszące nazwę brahmi stymulują subtelną energię mentalną i sattwę (czystą esencję świadomości). Oba są również znane ze swoich właściwości wspierających pracę umysłu i całego układu nerwowego. Przeczytaj poniższy artykuł, by dowiedzieć się o podstawowym zastosowaniu każdego z tych ziół, a także o ciekawych różnicach między nimi.
W pewnym stopniu podwójne użycie nazwy brahmi może być tłumaczone geografią; w południowych Indiach „brahmi” odnosi się do Bakopy drobnolistnej, a w północnych Indiach jest powszechną nazwą Wąkroty azjatyckiej, która natomiast na zachodzie jest również znana pod singaleską nazwą „gotu kola”. Aby uczynić sprawę jeszcze bardziej skomplikowaną, każde z tych ziół ma dwie łacińskie nazwy dwumianowe; Centella asiatica (Wąkrota azjatycka) jest synonimem Hydrocotyle asiatica, a Bacopa monnieri (Bakopa drobnolistna) jest nazywana również Herpestes monniera. Dodatkowo, te dwa zioła mają bardzo podobne działanie, dlatego mamy nadzieję, że poniższy artykuł rozwieje wszelkie wasze wątpliwości na ich temat. Aby uprościć identyfikację, będziemy nazywać Wąkrotę azjatycką „gotu kolą”, a Bakopę drobnolistną po prostu „bakopą”. Dla podkreślenia faktu, że oba te zioła mają wyjątkowy wpływ na umysł i świadomość, „brahmi” będzie używane we fragmentach odnoszących się do wpływu i korzyści, które wykazują oba z nich. Nazwy tych dwóch ziół różnią się między szkołami ajurwedyjskimi i regionami geograficznymi.
Korzyści wynikające ze spożywania Brahmi (dotyczące obydwu ziół)
- Otwiera i rozjaśnia umysł,
- Poprawia pamięć i intelekt,
- Poprawia skupienie i koncentrację,
- Przywraca równowagę emocjonalną,
- Dodaje energii w ciągu dnia i zapewnia dobry sen w nocy,
- Wspiera zdrowie komórek krwi,
- Wspiera zdrowie skóry i włosów.
Zarówno gotu kola, jak i bakopa mają łagodny wpływ na vatę, pittę i kaphę, chociaż w nadmiarze, oba z nich mogą zwiększać vatę. Oba te zioła mają duży wpływ na limfę, krew, tkankę nerwową i drogi moczowe, a także na układy: krążenia, trawienny i nerwowy. Ponadto gotu kola działa na tkanki mięśniowe, tłuszczowe i kostne, podczas gdy bakopa rezonuje ze wszystkimi tkankami w ciele, a także kanałami wydalniczymi. Niektórzy definiują bakopę jako spokój, inni twierdzą, że jest pobudzająca – jednak wciąż uspokaja do doszy pitta. W porównaniu do gotu koli, działanie uspokajające bakopy jest lżejsze i dlatego może być preferowana w niektórych rodzajach nierównowagi dosz vata i kapha. Generalnie, gotu kola będzie lepszym wyborem w nierównowadze pitty. Różnice są jednak subtelne, ponieważ oba zioła są uważane za tridoszowe (równoważące vatę, pittę i kaphę) i tylko indywidualne warunki dają przewagę jednego nad drugim. Bakopa bardziej nadaje się do ogólnego wzmocnienia i dostarczenia energii. Gotu kola oczyszcza i odmładza – szczególnie w przypadku doszy pitta. Mówi się, że oba wspierają długowieczność. Gotu kola pobudza apetyt, a bakopa go tłumi, dlatego często jest przyjmowana z produktami poprawiąjącymi trawienie, takimi jak imbir lub kardamon. Oprócz opisanych poniżej korzyści oba zioła zwane brahmi bardzo wspomagają stawy – usuwając toksyny, jednocześnie zwiększając komfort i swobodę ruchów.
Brahmi dla umysłu
Obie formy brahmi są znane z tego, że wspomagają umysł poprawiając pamięć i koncentrację, co ma bezpośredni wpływ na jakość świadomości. Oba są uważane za zioła sattwiczne (promujące subtelną świadomość). W rzeczywistości oba są często używane do wspierania medytacji, ponieważ zwiększają jasność umysłu. Zarówno bakopa, jak i gotu kola bezpośrednio poprawiają jakość sadhaka pitty (która jest ściśle związana z intelektem i inteligencją) oraz, jako pokarm dla umysłu, są one wskazane w szerokim zakresie zaburzeń równowagi psychicznej – zarówno behawioralnej, jak i rozwojowej. Ponadto, ponieważ Ajurweda oświetla intymne połączenie między sercem a umysłem, obie formy brahmi są również znanym wsparciem dla serca. Podczas gdy bakopa jest ogólnie preferowana w przypadku pogorszenia vaty i osłabienia umysłowego z powodu stresu i wyczerpania, gotu kola sprawdza się w przypadku pogorszenia stanu psychicznego lub emocjonalnego, obejmującego zarówno vatę, jak i pittę.
Brahmi dla układu nerwowego
Zarówno bakopa, jak i gotu kola są znane ze swojego wpływu na układ nerwowy – wzmacniają i tonizują majja dhatu (tkankę nerwową) i pomagają rozładować napięcie nagromadzone w ciele. Jednocześnie uspokajają i stymulują – poprawiają czujność i koncentrację w ciągu dnia, jednocześnie zmniejszając stres i poprawiając jakość snu w nocy. Wiadomo też, że bakopa zmniejsza napięcie mięśni i zapobiega zaparciom spowodowanym stresem, natomiast gotu kola rozluźnia ośrodkowy układ nerwowy i spowalnia starzenie się.
Brahmi dla skóry
Zarówno bakopa, jak i gotu kola mając działanie kojące dla skóry ciała i głowy. Oba są uważane za bardzo przydatne w usuwaniu podrażnień skóry, chociaż bakopa lepiej sprawidziłaby się, gdyby podrażnienie spowodowane było zaburzeniami nerwowymi, a gotu kola byłaby bardziej skuteczna w stanie zwiększonej pitty. Oba są również wykorzystywane w stymulacji zdrowego wzrostu włosów. Stosowanie ziół na skórę głowy ma dodatkową zaletę – bliskość mózgu i centralnego układu nerwowego, co sprawia, że zioła są w dobrym punkcie wyjścia wielu z wyżej wymienionych korzyści. Ogólnie uważa się, że gotu kola jest znacznie bardziej spowinowacona ze skórą i ma cudowny wpływ na bhrajaka pittę (znajdującą się w skórze). Wspiera prawidłowe gojenie się ran i wchłanianie się blizn, jednocześnie pomagając oczyścić, nawilżyć i chronić skórę.
Jak suplementować Brahmi?
Zewnętrzne stosowanie Brahmi
Olej: olej Brahmi (zawierający bakopę, gotu kolę lub oba jednocześnie) można nakładać na skórę, nie tylko dla jej zdrowia, ale również dla prawidłowego gojenia i usprawnienia ruchu stawów. Może być również wmasowany w skórę głowy aby wesprzeć zdrowy wzrost włosów i dostarczyć korzyści, jakie brahmi ma dla mózgu i układu nerwowego.
Pasta: Pastę brahmi (ponownie wykonaną z bakopy lub gotu koli) można nakładać na skórę, aby wesprzeć zdrowie skóry i swobodne ruchy stawów.
Wewnętrzne stosowanie Brahmi
Ponieważ smak odgrywa tak ważną rolę w procesie trawienia i sygnalizuje ciału uruchomienie własnych mechanizmów wspomagających, Ajurweda tradycyjnie zaleca degustację ziół. Brahmi można przyjmować wewnętrznie jako proszek, tabletkę lub płynny ekstrakt. Zarówno bakopa, jak i gotu kola są dostępne w postaci sproszkowanego i płynnego ekstraktu, a każdy z nich jest kluczowym składnikiem wielu rodzajów tabletek.
Ziołowe proszki
Proszki z bakopy i gotu koli pozwalają w pełni doświadczyć smaku, a także stanowią najbardziej ekonomiczną opcję zakupu dowolnej formy brahmi. Rozpuszczone w wodzie, bakopę lub gotu kolę można przyjmować w postaci gorącego bądź zimnego naparu. Dość często zioła te są przyjmowane w ghee, ponieważ pomaga ono skierować ich działanie w stronę umysłu i układu nerwowego. Innym popularnym rozpuszczalnikiem dla brahmi jest mleko, ponieważ poprawia właściwości tonizujące i uspokajające ziół. W niektórych przypadkach przyjmowanie brahmi w innej substancji nośnej może pomóc skierować zioło do określonej tkanki lub narządu lub zapewnić konkretny rodzaj wsparcia systemowego. Lekarz ajurwedyjski może doradzić ci odpowiedni anupan (nośnik) dla twoich ziół. Możesz również zapoznać się z przewodnikiem Ayurveda Carrier Substances, aby lepiej zrozumieć, który anupan jest dla Ciebie najbardziej odpowiedni. Typowa dawka proszku brahmi to ¼ – ½ łyżeczki, raz lub dwa razy dziennie, lub zgodnie z zaleceniami lekarza.
Tabletki ziołowe
Tabletki ziołowe to wygodniejszy sposób przyjmowania brahmi, szczególnie dla osób często podróżujących lub żyjących w nieustannym pędzie. Tabletki stanowią również dobrą alternatywę dla tych osób, których smak ziół zniechęca od ich przyjmowania. Czasami zioła te występują w postaci tabletek (a nie kapsułek), ponieważ niektórzy wierzą, że tabletki, poprzez swój smak, wysyłają odpowiednie sygnały do układu trawiennego, z informacją co masz zamiar spożyć, pozwalając organizmowi zainicjować inne mechanizmy leczenia. Typowa dawka to jedna do dwóch tabletek raz lub dwa razy dziennie, lub zgodnie z zaleceniami lekarza.
Płynny ekstrakt
Zarówno bakopa, jak i brahmi/gotu kola są dostępne w postaci płynnych ekstraktów i stanowią alternatywną metodę przyjmowania tych ziół. Płynne ekstrakty są wygodne, łatwe do przyswojenia i mają długi okres przydatności do spożycia.
Nowoczesne badania nad Brahmi
Przeprowadzono sporo badań naukowych oceniających szeroki zakres korzystnych zastosowań zarówno dla bakopy, jak i gotu koli. W badaniach analizowano między innymi ich zdolność do wspierania funkcji poznawczych, zdrowia psychicznego oraz prawidłowego działania układu naczyń żylnych. Poniżej znajduje się kilka linków, do niektórych z tych odkryć:
- “The Chronic Effects of an Extract of Bacopa monniera (Brahmi) on Cognitive Function in Healthy Human Subjects.” PubMed Abstract. Aug 2001.
- “Effect of Centella asiatica on Cognition and Oxidative Stress in an Intracerebroventricular Streptozotocin Model of Alzheimer’s Disease in Rats.” PubMed Abstract. May-Jun 2003.
- “A Double-Blind, Placebo-controlled Study on the Effects of Gotu Kola (Centella asiatica) on Acoustic Startle Response in Healthy Subjects.” PubMed Abstract. Dec 2000.
Skutki uboczne
Zarówno bakopa, jak i gotu kola mogą zwiększać vatę, jeśli są stosowane w nadmiarze lub bez odpowiednich ziół wspierających i/lub nośników.
Skutki uboczne bakopy
Do niepożądanego działania bakopy możemy zaliczyć suchość w ustach, pragnienie, nudności, niestrawność, zwiększoną częstotliwość wypróżnień, senność, zmęczenie i kołatanie serca. Spożywanie bakopy może również zwiększać poziom hormonów tarczycy.
Skutki uboczne gotu koli
Zbyt duże dawki gotu koli mogą działać nieco narkotycznie i powodować bóle lub zawroty głowy, rozkojarzenie i podrażnienie skóry. Wiadomo również, że powoduje podrażnienie żołądka i nudności. Ponadto gotu kola może hamować produkcję enzymów wątrobowych, odpowiedzialnych za metabolizm barbituranu.
Przeciwwskazania
Jeśli zażywasz jakiekolwiek lek na receptę, zawsze skonsultuj się z lekarzem przed rozpoczęciem leczenia ziołowego.
Przeciwwskazania do bakopy
Unikaj tego zioła, jeśli masz rozpoznaną alergię na Bakopę drobnolistną lub innych członków rodziny trędownikowatych. Ostrożność powinni zachować również pacjenci przyjmujący blokery kanału wapniowego, środki uspokajające, leki przeciwpadaczkowe lub przeciwdepresyjne.
Przeciwwskazania do gotu koli
Tego zioła również unikaj w przypadku bezpośredniej alergii na Wąkrotę azjatycką lub którykolwiek z jej elementów. Zaleca się szczególną ostrożność podczas przyjmowania benzodiazepin, barbituranów, leków moczopędnych, środków hormonalnych, leków rozszerzających naczynia krwionośne, leków hipoglikemicznych lub środków obniżających poziom cholesterolu.
Gdzie znaleźć?
Bakopę i/lub gotu kolę można znaleźć w wielu produktach. Kupując brahmi i produkty zawierające bakopę lub gotu kolę, należy zadać szereg pytań, które pomogą ci ocenić jakość ziół, wartości reprezentowane przez firmę, która je wyprodukowała, oraz cenę produktu w relacji do jego jakości
Czy dostawca jest w stanie prześledzić i namierzyć składniki swojego produktu, docierając aż na pola, na których zostały wyhodowane?
Świadomość drogi przebytej przez zioła, od pola do półki, daje dostawcy pewność co do tego gdzie i jak rosły, oraz kiedy zostały zebrane. Jest to szczególnie ważne w przypadku ziół wodnych, takich jak bakopa i gotu kola, naturalnie rosnących wzdłuż brzegów rzek Indii, które to potrafią być bardzo zanieczyszczone. Niestety wiele z tych zanieczyszczeń może zostać wchłoniętych przez wewnętrzne lub zewnętrzne tkanki roślin. Kupowanie uprawnej bakopy i gotu koli zapewnia zioła wolne od niepożądanych toksyn i zanieczyszczeń.
Czy zioła są uprawiane w optymalnych lokalizacjach?
Lokalizacja odgrywa istotną rolę w jakości końcowego produktu. Podobnie jak winogrona hodowane pod produkcję wina, zioła różnią się jakością i smakiem w zależności od warunków, w których są uprawiane.
Czy składniki są zbierane w sposób nienaruszający równowagę ekologiczną?
Zarówno bakopa, jak i gotu kola rosną stosunkowo obficie w Indiach. Gdzie i w jaki sposób są zbierane, robi dużą różnicę w równowadze ekologicznej i jej rozwoju. Można je zbierać zarówno w prywatnych gospodarstwach, które zarządzają zrównoważonym rozwojem, ale można również zbierać te dziko rosnące, jednak tylko w miejscach wyzanczonych do tego prawnie, by nie zagrażać długoterminowej stabilności gatunków. Wiele firm zapewnia zrównoważony rozwój, pozyskując bakopę i gotu kolę z prywatnych gospodarstw, w których były uprawiane. Zioła zbiera się w optymalnym czasie, stosując zrównoważone ekologicznie praktyki, które zostały stworzone dla długoterminowego zdrowia roślin i otaczających je ekosystemów.
Czy rolnicy są objęci opieką za swoją pracę?
Zbiór i przetwarzanie obu ziół jest pracochłonne. Wiele firm głęboko wierzy w utrzymanie społecznie odpowiedzialnych relacji z rolnikami i zobowiązał się do przestrzegania zasad sprawiedliwego handlu, które obejmują płacenie ponadrynkowych wynagrodzeń, inwestowanie w edukację rolników i ich społeczność.
Czy składniki są ekologiczne?
Jest to szczególnie ważne przy wyborze zioła mającego przynosić korzyści lecznicze. Gdy zioło zawiera zmiany genetyczne lub toksyczne pozostałości chemicznych pestycydów, ta sama substancja, która miała wspierać zdrowie i leczenie, może stać się szkodliwa. Kupowanie organicznych ziół jest najbezpieczniejszym sposobem ochrony organizmu przed potencjalnie niebezpiecznymi toksynami.
Bibliografia:
- Pole, Sebastian. Ayurvedic Medicine: The Principles of Traditional Practice. Churchill Livingston Elsevier, 2006. 149-150, 187-188.
- Svoboda, Robert. Ayurveda: Life, Health and Longevity. Penguin Books, 1992. 224-225, 227.
- Gogte, Vaidya V. M. Ayurvedic Pharmacology & Therapeutic Uses of Medicinal Plants. Reprint. Chaukhambha Publications, 2009. 437-438, 466-467.
- “Bacopa (Bacopa monnieri).” Natural Standard: Professional Monograph. Online. 20 Mar. 2012. http://naturalstandard.com/databases/herbssupplements/brahmi.asp#
- “Gotu kola (Centella asiatica Linn.) and Total Triterpenic Fraction of Centella asiatica (TTFCA).” Natural Standard: Professional Monograph. Online. 20 Mar. 2012. http://naturalstandard.com/databases/herbssupplements/gotukola.asp#
- Stough, C., et al. “The Chronic Effects of an Extract of Bacopa monniera (Brahmi) on Cognitive Function in Healthy Human Subjects.” Psychopharmacology. 156.4 (2001): 481-484. Online. PubMed. 22 Mar. 2012. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11498727?dopt=Abstract
- Veerendra Kumar, MH and YK Gupta. “Effect of Centella asiatica on Cognition and Oxidative Stress in an Intracerebroventricular Streptozotocin Model of Alzheimer’s Disease in Rats.” Clinical & Experimental Pharmacology & Physiology. 30:5-6 (2003): 336-342. Online. PubMed. 22 Mar. 2012. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12859423?dopt=Abstract
- Bradwejn, J., et al. “A Double-Blind, Placebo-controlled Study on the Effects of Gotu Kola (Centella asiatica) on Acoustic Startle Response in Healthy Subjects.” Journal of Clinical Psychopharmacology. 20.6 (2000): 680-684. Online. PubMed. 22 Mar. 2012. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11106141?dopt=Abstract
