Witamina B6 zaangażowana jest w procesy, które odpowiadają za natężenie odczuwania bólu, prawidłowy sen czy samopoczucie. Jej zasoby uszczuplane są przez szeroko pojęty stres.
Witamina B6 dzieli się na:
– pirydoksynę
– pirydoksal
– pirydoksaminę
Ich estry z grupą 5-fosforanową to kolejno:
– pirydoksyno 5-fosforan (PNP)
– pirydoksalo 5-fosforan (P5P)
– pirydoksamino 5-fosforan (PMP)
Organizm człowieka nie wytwarza samodzielnie witamin B6, stąd jej podaż drogą żywieniową jest niezbędna. Z obfitujących w tą witaminę zwierzęcych mamy: drób, wołowinę, wieprzowinę, wątrobę każdego rodzaju, jaja oraz ryby. Ze źródeł roślinnych: pistacje, ziarna słonecznika, czarnuszkę, ciecierzycę, banany, awokado, ziemniaki, brukselki.
W prawidłowo funkcjonującym organizmie wątroba przekształca witaminę B6 do formy P5P – aktywnej formy. Jednakże, w pewnych przypadkach proces ten może być zaburzony i wtedy aby nie doszło do chronicznych niedoborów P5P, warto rozważyć włączenie suplementacji tą formą witaminy.
UKŁAD NERWOWY
Witamina B6 niezbędna jest do utrzymania prawidłowego stanu układu nerwowego oraz pracy mózgu. Jej niski status powiązany jest z wyższymi poziomami homocysteiny, który z kolei sprzyja procesom neurodegeneracyjnym [1, 2]. Badania sugerują, że w przypadku wysokiego poziomu homocyteiny podaż witaminy B6 może poprawić funkcje kognitywne [3]. Niestety, w przypadku demencji nie wykazano jednoznacznej skuteczności stosowania witaminy B6 na tę dolegliwość [4, 5]. Stosowanie witaminy B6 w krótkim okresie czasu również nie poprawia funkcji kognitywnych, nie zwalcza też depresji [6].
Deficyt B6, konkretnie w formie P5P, powoduje zaburzenia neurologiczne, co wykazano w kontekście epilepsji [7]. Witamina B6 może być pomocna w polineuropatii, jak obwodowe uszkodzenie nerwów wynikające z cukrzycy czy przy zespole Guillain-Barré.
SEN
Wykazano iż niedobór witaminy B6 powiązany jest z zaburzeniami snu [8]. B6 wykazuje wpływ na obszary mózgu, które podczas fazy REM prowadzą do bardziej realnych, emocjonujących snów [9]. Dodatkowa podaż tej witaminy może prowadzić do wyższych wyrzutów kortyzolu w momencie przebudzenia, co korzystnie wpływa na witalność i rześkość i poranku [10].
Deficyt witaminy B6 w aktywnej formie P5P, może prowadzić do przekształcania tryptofanu do kwasu organicznego o nazwie kinurenina, zamiast do serotoniny, z której to w dalszych etapach organizm wytwarza melatoninę niezbędną do osiągnięcia stanu głębokiego i regenerującego snu [11]. Tym samym niedobór P5P może powodować problemy z samym zaśnięciem.
STANY LĘKOWE
Stosowanie kombinacji witaminy B6 z magnezem wykazuje korzystny wpływ na niwelowanie stanów niepokoju związanych z PMS u kobiet [13, 14]. Powyższa kombinacja może być również skuteczna przy zwalczaniu epilepsji wynikającej z depresji [15]. Ataki paniki oraz hiperwentylacji również zostały powiązane z chronicznymi niedoborami witaminy B6 [16]. Witamina B6 wykazuje również zastosowanie w przypadku dzieci z autyzmem, u których ta jest podawana w związku z jej niedoborem [17].
DEPRESJA
Niski status witaminy B6 również powiązany jest z depresją [18], co może mieć związek z jej uczestniczeniem w powstawaniu serotoniny [11]. Dopamina wykazuje działanie , które wpływają na mechanizmy magazynowania witaminy B6, co sugeruje, że nadmiar dopaminy może uszczuplać zasoby witaminy B6 i przybliżać do depresji [19].
W badaniu przeprowadzonym na grupie kobiet, wykazano iż te, które przyjmowały w spożytych pokarmach więcej witaminy B6 miały niższe ryzyko depresji [20].
ODCZUWANIE BÓLU
Podaż witaminy B6 wykazuje efektywność w redukowaniu symptomów bolesnych piersi w tzw. cyklicznej mastalgii [21]. W przypadku zespołu cieśni nadgarstka witamina B6 również wykazuje swój dobroczynny wpływ redukując odczuwalny ból [22].
Migreny mogą być powiązane z chronicznym niedoborem witaminy B6, jako iż ta wymagana jest na pewnych etapach procesu metylacji, związanych z rozkładem homocysteiny, a tej nadmiar sprzyja występowaniu migren [6, 23].
Referencje:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4290102/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16155277
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24938711
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3428233/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25201007
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14584010
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16763894
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2174691/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11883552
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3847740/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4229017/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4161081/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3208934/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15554143
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15554143
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23603926
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3046018/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15479988
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2035239
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26648330
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26793260
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3848223/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24040787